Ontslaving: cannabis en psychose

Er is in de literatuur al tientallen jaren een woordentwist aan de gang over de vraag of cannabis nu wel of niet een oorzakelijke rol speelt in het ontstaan van psychose. Er zijn veel studies te vinden die dat verband wel leggen, zeker in de States. In 2017 waren naar schatting 35 miljoen Amerikanen tenminste een keer per maand gebruikers van de verschillende presentatievormen zoals hasj en wiet.

Cannabis is de meest wijdverspreide recreatieve drug in onze Westerse samenleving en ver daarbuiten. Voor een oorzakelijk verband tussen het gebruik en het ontstaan van psychose is veel inkt gevloeid, maar het ultieme bewijs is nooit geleverd. De oorzaak van psychose ligt in de hersenen en alles wijst erop dat je met de aanleg geboren bent, of niet. Je chromosomen kun je niet meer veranderen bij de stand van de huidige wetenschap.

Het is wel zo dat cannabisgebruik bij sommige jongeren, want het zijn meestal jonge volwassenen die daarmee experimenteren, een psychotische opstoot kan uitlokken. De ene keer hilarisch en zonder blijvende schade, af en toe bijzonder spiritueel, maar soms ook uiterst angstaanjagend en akelig. Dat heb ik als huisarts voldoende gezien om er me zorgen over te maken.

De markt stelt producten voor met een steeds hogere concentratie, die nog veel meer psychose-uitlokkend zouden zijn dan wat we voorheen zagen. Een aantal studies wijst met een beschuldigende vinger naar deze trend van steeds krachtiger middelen die in wezen weinig verandert aan het probleem.

Een psychotische opstoot wensen we niemand toe, en het valt serieus te nemen, maar alles wijst erop dat dit psychose-verwekkend effect van recreatief cannabisgebruik alleen gevoelige personen betreft. Dat komt niet zo vaak voor, maar het kan in hun geval wel totaal verkeerd uitpakken. Ik zou psychotische adolescenten niet aanraden aan de cannabis te gaan, maar ik ben vaak te laat met mijn advies.

Er zijn ook artikels die wijzen op de gunstige effecten van sommige cannabisextracten in de behandeling van bepaalde vormen van psychose. Het laatste woord is er niet over gezegd. Andere substanties die psychotische symptomen kunnen uitlokken in de gevoelige populatie zijn alcohol, opiumderivaten, tranquillizers, cocaïne, amfetamines, en natuurlijk in het bijzonder hallucinogenen zoals LSD. Cannabis torent er bovenuit, omdat het zoveel gebruikt wordt, maar ook omdat het bij een kleine minderheid van de gebruikers toch wel fel hallucinogeen werkt.

---