Ontslaving: bipolair

Als je uit jezelf als individu aan hevige gemoedsschommelingen onderhevig bent, en je komt in aanraking met middelen die rechtstreeks op je gemoed ingrijpen, met onmiddellijk resultaat, zij het maar voor even, nou dan kan het zijn dat je dat wel prettig vindt. Je krijgt immers een werktuig in handen dat de gevoelstoestand in een handomdraai kan veranderen. De langetermijneffecten komen via de achterdeur binnen en trekken de aandacht niet.

Dat is het hele drama van de verslaving. Korte versus lange termijn of wat je meteen voelt tegenover de mogelijke gevolgen die je niet zelf gewaarwordt. Deze populatie verdient binnen de verslavingsgeneeskunde bijzondere aandacht, want ze is talrijk en de risico’s zijn bijzonder groot.

We hebben al gezegd dat een aantal drugs psychotische opstoten kan veroorzaken bij personen die daar gevoelig voor zijn. Bij bipolaire persoonlijkheden heb je iets gelijkaardigs, en gebruik van bepaalde middelen kan zich dan uiten in een manische opstoot. Het verschil tussen een psychotische en een manische opstoot is bij een eerste contact niet zomaar meteen duidelijk. Daar komt meer klaarheid in naarmate enige tijd verstrijkt en je elkaar beter leert kennen.

Wat voornamelijk treft, bij bipolaire personen, zijn de gemoedsschommelingen. Periodes van neerslachtigheid (depressie) en uitgesproken levendigheid (manie) wisselen elkaar af, tenminste toch in de meest karakteristieke gevallen. Manische opstoten gaan vaak samen met weinig slaap en een hoge graad van opwinding, zijn vaak erg vermoeiend en soms gevaarlijk voor de persoon in kwestie.

Het kan bijvoorbeeld zijn dat je hopen geld uitgeeft voor nutteloze of herhaalde aankopen. Het kan ook gebeuren dat je in zo een opgewonden fase belangrijke beslissingen neemt, uit overmoed, onachtzaamheid of zelfoverschatting, die verkeerd kunnen uitpakken. Het zal vaak de manische episode zijn die een openbaringscrisis van de ziekte veroorzaakt, soms onder invloed, maar je zult toch wel ontdekken dat er zwaar depressieve periodes aan vooraf gegaan zijn, en nog zullen volgen.

Het is de manie die de aandacht wekt terwijl de depressie liefst de verborgenheid opzoekt. Velen proberen hun miserie te verbergen. Het kan om voorbijgaande fasen gaan en er kunnen ook lange perioden voorkomen dat alles goed gaat, en dat geen enkele behandeling nodig is. Je moet dan onthouden dat je altijd naar de hulpverlening terug kunt als er zich een crisis mocht voordoen.

---