Ontslaving: big pharma

Morfine is de oudste en nog steeds de beste aan de mens bekende pijnstiller en is opgenomen in de lijst van essentiële geneesmiddelen van de WHO. In principe valt het synthetisch te maken, maar in de praktijk is het nog steeds de papaverplant die de grote hoeveelheden levert. Die groeit haast vanzelf en moet je alleen maar oogsten. Dat doen slecht betaalde boeren in een aantal stoffige landen voor ons.

Het grote geld wordt bij ons in de welvarende landen omheen de Atlantische oceaan verdiend. Er zijn wel andere stoffen gekomen die op industriële schaal te maken zijn en dan is het hek van de dam, omdat er op die manier nooit schaarste aan is. Er zullen wellicht nooit voldoende papavers groeien om aan de opiatenhonger van de Amerikanen te voldoen. De industriële productie van farmaceutische middelen daarentegen is niet afhankelijk van regen en zon zoals de papaverteelt, of van oorlogseconomieën, en heeft een mateloze capaciteit om zo nodig steeds meer te leveren.

De industrie heeft haar werk gedaan en daarbovenop ook van de oudere molecules allerlei nieuwe presentatievormen uitgedokterd die de kracht verhogen. Het lijdt geen twijfel dat dit het lot verbeterd heeft, toch van diegenen die deze behandelingen werkelijk nodig hebben. Helaas heeft de marketing ook een beetje te veel haar best gedaan en is het tot ontsporingen gekomen.

Heroïnegebruikers ontdekten al snel dat deze middelen hetzelfde effect hebben als hun gewone middel. Iedereen kon thuis die pillen pletten, het poeder oplossen in water, filteren met een watje en je had een werkzame spuit in je handen. Een kind kon de was doen. Zo is er al snel een zwarte markt ontstaan en er zijn allerlei manieren gevonden om de voorschriftplicht te omzeilen.

We spreken hier van de Verenigde Staten, een land waar de hulpverlening en de medische verzorging zeer duur en doorgaans niet verzekerd zijn. In vergelijking met therapie zijn geneesmiddelen, en zelfs drugs, per maand genomen, vaak goedkoper dan naar de hulpverlening te gaan. Toch in de States, waar een raadpleging alleen al een fortuin kost.

Je mag aannemen dat clandestien gebruik in een groot aantal gevallen een vorm van zelfmedicatie is bij mensen met een psychische stoornis die menen daarbij baat te vinden. De grandioze toename van het misbruik van de nieuwe middelen in het begin van onze niet meer zo jonge eeuw wekte verontrusting.

---