Conclusie

De snelheid van optreden is van belang, omdat je het motivatiemoment moet grijpen wanneer het zich voordoet. Er komen heel vaak problemen op ons af die je alleen maar kunt oplossen door er telkens weer het gesprek over aan te gaan. Als huisarts heb ik doorgaans onvoldoende tijd om me met diepgravende gesprekken bezig te houden.

Dat is vaak frustrerend. Als die persoon dan snel geholpen kan worden op een ernstige manier door een psycholoog die luistert en niet oordeelt – zowat mijn mantra – is dat een hele opluchting voor de eerste lijn. Het staat de therapeutische relatie die we als huisarts op ons niveau met de betrokkene hebben geenszins in de weg.

Wel integendeel. Als huisarts probeer ik kansen te creëren en te benutten om het terrein voor te bereiden door zelf al een stukje psychotherapeutische arbeid te verrichten en een en ander bespreekbaar te maken. Of door voor een medicamenteuze benadering te kiezen. Altijd in overleg.

Het hoeft geen betoog dat opvang van middelengebruikers in de eerste lijn nabij, toegankelijk en goedkoop is, en dat de huisarts de poort kan openen naar allerlei vormen van meer gespecialiseerde zorg als die noodzakelijk mocht blijken te zijn.

Betere zorg voor minder geld, daar komt het op aan in onze tijden van schaarste. Daarom moeten we blijven doen, wat ik al veertig jaar doe: luisteren. Al die verhalen vernemen zonder meteen raad te geven of die persoon te willen veranderen. De aanvaarding van de ander moet totaal zijn, wil ze werken.

De therapeutische relatie is als een stroom die haar bron vindt in de onvoorwaardelijke en respectvolle aanvaarding van de hulpvrager als een mens met een behoefte. Als wij over de sleutel beschikken die de deur kan openen naar een meer heilzaam bestaan, mogen wij onze medewerking niet weigeren.