Euthanasie: de voorwaarden in België

In België is euthanasie toegestaan sinds 2002. U kunt een aanvraag doen voor euthanasie bij ondraaglijk fysiek lijden als u handelings- en wilsbekwaam genoeg bent om een heldere beslissing te nemen en te verwoorden. Verder zijn er nog een reeks strikte voorwaarden.

Voorwaarden volgens de Belgische wetgeving

• U moet een aanhoudende wil hebben om geëuthanaseerd te worden, deze herhaaldelijk uiten en vastleggen in een ondertekende en gedateerde schriftelijke verklaring.
• Een Belgische arts met wie u een therapeutische relatie heeft, dat wil zeggen een persoonlijke band en een vertrouwensrelatie, staat de euthanasie toe.
• Een arts die gespecialiseerd is in de aandoening waardoor u lijdt, geeft schriftelijk onafhankelijk advies, dat bevestigt dat elke behandeling uitgeprobeerd is en het therapeutisch falen definitief is.
• Alle documenten en attesten worden verzameld in een dossier, dat anoniem zal worden ingediend bij de Hoge Commissie na de uitvoering van de euthanasie.

De Federale Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie (FCEE) heeft als taak na te gaan of de euthanasie die toegepast werd door een arts, werd uitgevoerd volgens de voorwaarden en de procedure voorgeschreven door de wet van 28 mei 2002 betreffende de euthanasie.

De Hoge Commissie

Elke uitgevoerde euthanasie wordt geregistreerd bij de Federale Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie. Deze gaat na of de euthanasie uitgevoerd werd volgens de wettelijke voorwaarden, en vraagt bij twijfel het volledig medisch dossier op met betrekking tot de euthanasie. Als dit dossier niet overtuigend bevonden wordt, maakt de Commissie het over aan de Procureur des Konings en kan de arts voor de rechtbank gedaagd worden.

Polypathologie

In het geval van polypathologie, het naast elkaar bestaan van verschillende ziekten, die samen de levenskwaliteit belemmeren, kan het extern advies afkomstig zijn van een andere huisarts, die vanzelf erkend is als de “specialist in de polypathologie” bij uitstek.

Psychisch lijden

Wanneer de aanvraag om euthanasie wordt gedaan omwille van ondraaglijk psychisch of mentaal lijden, is euthanasie niet uitgesloten maar is er een aanvullend advies nodig. Dit moet komen van een derde arts, die bevestigt dat uw ziekte ongeneeslijk is, dat elke behandeling is uitgeprobeerd en dat therapeutisch falen definitief is. Bovendien is er bij een niet-terminale aandoening een verplichte bedenktijd van één maand.

Euthanasie kan thuis worden uitgevoerd of op een palliatieve afdeling in het ziekenhuis. De arts die de aanvraag behandelt en de euthanasie uitvoert, is niet verplicht de aanbevelingen van de geraadpleegde arts(en) op te volgen en mag deze negeren.

Alle documenten, verzameld in een dossier, zullen na het overlijden voorgelegd worden aan de Federale Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie.

De artsen

In het meest eenvoudige geval aanvaardt uw behandelende arts de verantwoordelijkheid om de euthanasie uit te voeren. Dat is in België meestal uw huisarts. Als deze de aanvraag niet wil goedkeuren, staat het u vrij om van behandelende arts te veranderen.

Nuttige links

Op de website van LEIF vindt u meer informatie rond het schriftelijk verzoek en een voorbeeld.

Bijzondere gevallen

1. Wilsverklaring inzake euthanasie

U kunt op voorhand bepalen dat euthanasie wordt toegepast als u in een onomkeerbare coma bent beland, met een voorafgaande wilsverklaring.

2. Minderjarigen

Bij minderjarigen is euthanasie alleen toegestaan bij fysiek lijden door een terminale aandoening én is de uitdrukkelijketoestemming van de wettelijke vertegenwoordigers vereist.

3. Psychisch lijden

Lees ons artikel over euthanasie bij ondraaglijk psychisch lijden voor de specifieke voorwaarden.

---