Een getuigenis over euthanasie

Heb je nood aan een gesprek? Neem dan contact op met Zelfmoordlijn 1813 (Bel 1813 of chat).

Een getuigenis over euthanasie

“Mijn psychisch lijden is ondraaglijk, maar ik wil een waardig levenseinde.”
Deze noodkreet, van een persoon die in het buitenland woont, bereikte ons kabinet. We geven hier geanonimiseerd en vrij vertaald onze correspondentie weer, ter illustratie van de complexiteit van de situatie. Tot slot leggen we de pijnpunten bloot in dit aangrijpend verhaal.

Onderwerp: Euthanasie-aanvraag

Omwille van zware psychische problemen sinds 12 jaar, waarvoor geen enkel medicijn een oplossing bood, bevind ik mij in een toestand van voortdurend en ondraaglijk lijden. Ik diende drie jaar geleden al een euthanasie-aanvraag in bij dokter […]. Ze werd geweigerd omdat de arts het ongeneeslijk karakter van mijn ziekte niet kon vaststellen. Bovendien weigeren mijn behandelende psychiaters om mij mijn medische dossiers door te geven. Kunt u mij helpen?

Daarop legden we de Belgische voorwaarden voor euthanasie uit. We wensten de persoon veel moed, volharding en geduld om het lijden nog zolang te dragen tot een goedkeuring verkregen werd. Helaas was het probleem complexer dan we eerst vermoedden.

Onderwerp: RE: Euthanasie-aanvraag

Beste dokter […],

Dank u voor uw uitvoerige uitleg over de procedure die ik moet volgen om een levenseinde te bekomen dat waardig is, dankzij de erkenning van mijn lijden en onder zachtere en meer respectvolle omstandigheden dan een overdosis aan medicijnen of een einde op het treinspoor.

Helaas is mijn behandelend arts niet bereid mij euthanasie toe te dienen. Ik moet dus een andere arts vinden en ik weet eerlijk gezegd niet tot wie ik mij moet wenden.

Bovendien moet, als ik het goed begrijp, deze arts beschikken over de medische dossiers van twee psychiaters, waaronder mijn behandelende, om het dossier voor de Commissie te vervolledigen.

Ik hoop dat de psychiaters de nodige medische gegevens willen doorspelen om het ongeneeslijk karakter van mijn ziekte vast te stellen. Ik denk dat het moeilijk is voor een psychiater om toe te geven dat alles geprobeerd werd en dat ik uitbehandeld ben, na meerdere ziekenhuisopnames en behandelingen. Ik weet intussen dat ik een falende ‘psychische kaart’ heb in mijn hoofd, en dat geen enkel medicijn dit kan verhelpen. Ik kan onmogelijk verder leven, of voelen wat ik zou moeten om ‘normaal’ te functioneren. Elke dag is pijnlijk en ik heb haast om verlost te worden.

Ik hoop dat ik snel de juiste personen vind die de nodige stappen kunnen ondernemen.

We wezen hierna nog eens extra op de specifieke procedure voor euthanasie bij ondraaglijk psychisch lijden, waarop enkele telefonische conversaties volgden. Er bleken uiteindelijk twee grote pijnpunten te zijn in dit dossier:

Enerzijds het feit dat de patiënt de eigen medische dossiers niet kon bemachtigen. Dit zou de behandelende arts kunnen oplossen, door rechtstreeks contact op te nemen met de behandelende psychiater(s) en de nodige dossiers op te vragen. Hierbij valt op te merken dat de Belgische wet voorziet in het recht van de patiënt om zijn of haar medisch dossier op te vragen, wat deze niet geweigerd kan worden.

Anderzijds was er een probleem dat niet op te lossen leek: de patiënt was niet in staat zich meermaals of voor langere tijd naar België te begeven. Dat maakt het onmogelijk de vereiste ’therapeutische relatie met de behandelende arts’ op te bouwen.
De therapeutische relatie, die persoonlijk en menselijk is, is de hoeksteen van de procedure. Zonder deze relatie is het voor een arts onmogelijk om in te gaan op het verzoek om een einde te maken aan het leven van een man of vrouw die hij niet kent.

Het is niet gemakkelijk zo’n relatie op afstand op te bouwen, over de nationale grenzen heen. Moderne middelen bieden oplossingen, maar niets kan de ontmoeting en het uniek overleg tussen de arts en de hulpvrager vervangen.

---