A
Aids
Wanneer het lichaam van iemand die besmet is met hiv zich niet langer kan beschermen tegen virussen en bacteriën, is er sprake van aids. In onze contreien kunnen de symptomen van aids behandeld worden, maar de ziekte is niet te genzen (zoals diabeten ook niet kunnen genezen van diabetes). Toch sterven er, zeker in de derde wereld, dagelijks nog duizenden mensen aan aids.
Aversietherapie
Aversietherapie is een behandelmethode waarbij iets onaangenaams wordt toegepast om een persoon te helpen een bepaald gedrag af te leren. Bij deze therapie geeft men bijvoorbeeld een alcoholist alcohol te drinken waaraan chemische stoffen, die een onvoorwaardelijke reflex teweegbrengen (denk aan braken). Het idee is dat de persoon dit gedrag zal vermijden om de onaangename ervaring te voorkomen.
B
Behandelen van homoseksualiteit
Pas bij de publicatie van de DSM-III-R, in 1987, werd de term homoseksualiteit eindelijk geschrapt als psychische stoornis. Tot dan was homoseksualiteit zogezegd een aandoening die behandeld moest worden. Zelfs in de jaren zeventig probeerde men homoseksuelen nog te ‘genezen’ met verregaande behandelingen zoals aversietherapieën, castraties…
Beroepsgeheim
Beroepsgeheim is in België een wettelijke verplichting voor bepaalde beroepsgroepen om de vertrouwelijkheid van informatie die hen tijdens de uitoefening van hun beroep is toevertrouwd, te respecteren en te beschermen. Dit houdt in dat zij vertrouwelijke informatie niet mogen onthullen aan derden, tenzij er sprake is van een wettelijke uitzondering, zoals een ernstig en onmiddellijk gevaar voor iemands leven of veiligheid.
C
Catechismus
Vertegenwoordigd de katholieke leer, een naslagwerk als referentie voor catechetische publicaties. Aangestuurd door Paus Johannes Paulus en geredigeerd door Ratzinger. Het naslagwerk verwerpt onder andere homoseksualiteit en abortus.
G
Gay economics
Een term die refereert aan de economische invloed van de LGBTQ+-gemeenschap, inclusief aspecten zoals koopkracht, consumptiepatronen, werkgelegenheid en economische bijdragen. In de jaren zeventig ontwikkelde zich een zeer open subcultuur binnen de LGBTQ+-gemeenschap. Homoseksualiteit werd meer openlijk besproken, maar er ontstond ook een specifieke tak van de cultuur die gerelateerd was aan het uitgaansleven, inclusief het gebruik van alcohol en drugs en vluchtige seksuele contacten met meerdere partners op meerdere locaties.
H
Hepatitis B
Een besmettelijke ziekte die een ontsteking aan de lever kan veroorzaken. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen acute en chronische hepatitis B. Het virus kan worden overgedragen via bloed, seksueel contact of van moeder op kind tijdens de zwangerschap. Symptomen zijn moeheid, minder eetlust, koorts en geelzucht. Het kan ook zijn dat je geen symptomen ontwikkelt.
Hiv
Hiv, kort voor humaan immunodeficiëntievirus, is een snel muterend retrovirus dat leidt tot aids, een aandoening die het immuunsysteem verzwakt. Dit maakt het lichaam vatbaar voor levensbedreigende infecties en bepaalde kankers. Zonder behandeling varieert de gemiddelde overlevingstijd na een hiv-besmetting van 9 tot 11 jaar, afhankelijk van het subtype van het virus. Hiv wordt voornamelijk verspreid door onbeschermd seksueel contact en wordt dan ook beschouwd als een seksueel overdraagbare aandoening.
Homosubcultuur
In de jaren zeventig ontwikkelde zich in de Angelsaksische grootsteden een typerende subcultuur van homo’s, voortkomend uit de homo-emancipatie die in die tijd in opkomst was. Het uiten van identiteit en seksualiteit werd steeds normaler (hoewel dit sterk afhankelijk was van de sociale en wettelijke context van de stad of het land). Velen raakten geïnspireerd door muziekiconen zoals Freddie Mercury en Elton John, die geleidelijk aan meer openlijk spraken over hun seksualiteit. Binnen deze subcultuur hadden veel homo’s, vooral diegenen in de midden- en hogere inkomensklassen, de tijd en middelen om uit te gaan, te feesten en te reizen. Hierdoor ontwikkelden zij zich als consumenten en werden ze steeds zichtbaarder in de maatschappij. Deze zichtbaarheid droeg bij aan een grotere acceptatie en erkenning van homoseksuelen in de bredere samenleving, wat uiteraard niet wegneemt dat er nog steeds sprake was van stigmatisering.
I
Immuundeficiëntie
Een aandoening waarbij het immuunsysteem van het lichaam niet goed functioneert, waardoor het vatbaarder wordt voor infecties, zoals bij HIV-infectie waarbij het immuunsysteem wordt aangetast. Hierdoor kunnen mensen overlijden aan een ziekte die gezonde personen makkelijk kunnen overwinnen.
L
Longparasiet
Een informele term die soms wordt gebruikt om Pneumocystis jirovecii te beschrijven, een micro-organisme dat longontsteking veroorzaakt bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals bij aids.
N
New England Journal Of Medicine
Het New England Journal of Medicine, afgekort NEJM, is een invloedrijk wetenschappelijk tijdschrift dat bestaat sinds 1812. Dit tijdschrift staat bekend om zijn publicaties van redactionele commentaren, baanbrekend origineel onderzoek, reviewartikelen en brieven van lezers. In december 1981 bracht het NEJM twee artikelen uit die de aandacht vestigden op een nieuw opkomend ziektebeeld in Amerika: jonge mensen, voornamelijk homoseksuele mannen, leden aan een fatale immuundeficiëntie. Het bleek te gaan om de ziekte aids, veroorzaakt door het hiv-virus, die een groeiend aantal slachtoffers eiste.
Nierdialyse
Nierdialyse is een behandeling voor nierfalen, waarbij een kunstmatig filtersysteem wordt gebruikt om afvalstoffen en overtollig vocht uit het bloed te verwijderen. Dit helpt het lichaam te zuiveren van giftige stoffen, omdat de nieren niet meer goed functioneren. Het kan op twee manieren worden gedaan: hemodialyse, buiten het lichaam, of peritoneale dialyse, via de buikholte.
Nierinsufficiëntie
Nierinsufficiëntie, ook wel nierfalen genoemd, verwijst naar een aandoening waarbij de nieren niet goed functioneren en niet in staat zijn om afvalstoffen en overtollig vocht uit het bloed te verwijderen zoals ze normaal zouden moeten doen. Dit kan leiden tot een opeenhoping van giftige stoffen in het lichaam en verstoringen in de elektrolytenbalans, wat ernstige gezondheidsproblemen kan veroorzaken.
P
Pneumocystis (jirovecii)
Pneumocystis, ook wel bekend als een longparasiet, is eigenlijk een gist die verantwoordelijk is voor het veroorzaken van longontsteking, vooral bij mensen met een verzwakt immuunsysteem, zoals die met een gevorderde HIV-infectie.
Poppers
Een type recreatieve drug die vaak wordt gebruikt als vaatverwijder en seksuele stimulant, maar die indirect ook het risico op het oplopen van soa’s, inclusief HIV, kan verhogen vanwege het ontspannen van de spieren en verhoogde seksuele activiteit. Poppers waren in de homosubcultuur van de jaren zeventig en tachtig een veelgebruikte drug vanwege het gewenste effect tijdens vluchtige seksuele ontmoetingen.
S
Sarcomen
Kwaadaardige tumoren die ontstaan in zachte weefsels, botten of organen en die vaak voorkomen bij mensen met een verzwakt immuunsysteem. Zo’n 30% van alle aidsgevallen ontwikkelt in een vroeg stadium kaposisarcomen, herkenbaar aan paarsrode vlekken of bobbels op het lichaamsdeel.
Serologische test
Een serologische test is een laboratoriumtest die antilichamen of antigenen in een bloedmonster detecteert om te bepalen of iemand aan een specifieke ziekteverwekker is blootgesteld. Deze tests worden gebruikt om eerdere infecties te identificeren, de effectiviteit van vaccinaties te controleren en de immuniteit van een persoon te evalueren.
Seropositief
Seropositief verwijst naar de toestand waarin een persoon positief test op de aanwezigheid van antilichamen tegen een bepaalde ziekte of infectie in hun bloed. De term wordt vaak geassocieerd met het hiv-virus, waarbij seropositief aangeeft dat iemand antilichamen tegen het humaan immunodeficiëntievirus (hiv) in hun bloed heeft, wat betekent dat ze besmet zijn met het virus dat aids veroorzaakt.
Soa
Seksueel overdraagbare aandoeningen, infectieziekten die worden overgedragen via seksueel contact, denk aan het hiv-virus, syfilis, chlamydia, gonorroe…
Z
Zidovudine
Zidovudine (ZDV), ook bekend als azidothymidine (AZT), is een medicijn voor de behandeling van aids. Zidovudine is verkrijgbaar als apart medicijn en in combinatie met andere medicijnen, en kan via een pil of een injectie worden toegediend. Het werkt door het enzym reverse-transcriptase te remmen, dat hiv gebruikt om DNA te maken, en vermindert daardoor de replicatie van het virus. Zidovudine werd voor het eerst beschreven in 1964. Het werd in 1987 in de VS goedgekeurd en was de eerste behandeling voor aids.
Recente bijdragen
Nieuwsbrief november 2024
November 2024 Hieronder kan u de medische nieuwsbrief van Peter van Breusegem gratis downloaden. Nieuwsbrief november – NL Téléchargez […]
1987 – Oprichting van The Foundation
Sensibilisering rond hiv en aids Midden jaren tachtig. In Vlaanderen heeft de Katholieke Kerk nog steeds de touwtjes in handen. Conservatief en […]
Aidspatiënten van Dr. Peter van Breusegem – deel 1
Het verhaal van Hubert en zijn vrouw. In de jaren tachtig, middenin de aidsepidemie, begint Dr. Peter van Breusegem als jonge huisarts in zijn eerste […]
Geef een reactie