Middelengebruik en verslaving – Verslaving

Verslaving

Als iets prettig aanvoelt, dan willen we het herhalen. Dat zit zo in elke mens. Iedereen kent het gevoel van ‘hunkeren’ (of ‘craving’ in het Engels). Dit gevoel op zich is niet zo erg. Het wordt wel een groot probleem als u die hunker voelt naar illegale roesmiddelen.

Hoe start middelengebruik? U doet wat zoveel mensen ooit wel eens doen. U experimenteert met verdovende of opwekkende middelen om een vervelend gevoel te verdrijven. Het probleem met middelengebruik is niet het begin: de meeste mensen houden het bij experimenteren en houden op met het gebruik als ze ondervinden dat de nadelen groter zijn dan de voordelen.

Het probleem ligt bij diegenen die ermee doorgaan. Zij vinden in het gebruik een onschatbaar voordeel en dat voordeel heeft altijd te maken met het verlangen om controle te krijgen over het eigen gevoelsleven. Vaak is er een onderliggende problematiek (psychiatrische problematiek, een geschiedenis van misbruik, een trauma…). Dit zorgt voor een doorlopende innerlijke pijn, onrust of angst. Door het middelengebruik valt dit allemaal even weg. U hebt voor de eerste keer het gevoel dat u de onrust kan controleren en tijdelijk kan wegnemen. En wanneer iets prettig aanvoelt, dan willen we het herhalen. De weg naar verslaving is ingeslagen.

De eerste fase van verslaving geeft de gebruiker ook alleen maar voordelen. U ziet een roze schijn op de werkelijkheid. Daarna komt de gewenning: u moet meer gaan gebruiken, het fijne gevoel is minder intens, maar het gebruik houdt aan omdat het structuur geeft, elke dag of elke week in geval van weekendgebruik. Tenslotte komt de fase waarin het gebruik niet meer vol te houden is. Het gebruik veroorzaakt schade, op fysiek, sociaal en financieel vlak. Het komt vaak tot een crisis. Pas op dit moment zal een gebruiker overwegen om hulp te zoeken. Hulp zoeken, dat wil zeggen iemand in vertrouwen nemen, een geheim opgeven, iemand gaan vertellen dat u gebruikt: deze beslissing geeft dan weer zoveel angst dat de stap naar hulp zoeken heel vaak lang uitgesteld wordt.

Een verslaving bestaat uit een lichamelijke en een geestelijke afhankelijkheid. Het overwinnen van de lichamelijke verslaving gaat gepaard met ontwenningsverschijnselen. De geestelijke verslaving – het idee dat u het middel denkt nodig te hebben en dat u denkt dat u niet meer zonder kan – kan veel langer aanhouden dan de lichamelijke. Daarnaast is er de grote invloed van uw directe omgeving en andere sociale factoren (moeilijkheden op het werk, eenzaamheid, conflicten..). Het is duidelijk dat de behandeling breed zal moeten zijn en veel verder moet gaan dan enkel medische zorg.

Nuttige links

• De Druglijn: toegankelijke informatie rond middelengebruik en gedrag dat verslavend kan werken
• De Vereniging voor Alcohol – en andere Drugproblemen (VAD): de koepel voor Vlaamse organisaties die werken rond alcohol en andere drugs
• SOS Nuchterheid: vrijzinnig zelfzorg-initiatief dat mensen steunt bij het overwinnen van hun problemen met alcohol, drugs, pillen

---