De komende weken zullen we deze blog aanvullen met een aantal interviews die journaliste Karolien Selhorst had met dr. Peter van Breusegem. Per aflevering zullen we een actueel thema behandelen. Het tweede in de rij lees je vandaag.

Peter, wat vind je van de vorige week aangekondigde maatregel dat we slechts vier personen mogen ontmoeten?

“Ik vind het persoonlijk aartsmoeilijk om een keuze te maken welke personen ik wil en kan zien. Je kunt daar wel een klein beetje in ‘schuiven’, maar ook niet eindeloos. De bedoeling is dat we alle snelwegen die het virus kan gebruiken om zich te verspreiden, afsnijden; en dus moeten we in bubbels gaan zitten. Ik zelf vind het wel een nuttige strategie. Zeker voor de risicopatiënten is het belangrijk dat ze zich aan de regel houden. Ik hou mijn hart dan ook vast als ik Bart De Wever hoor zeggen dat de economie zo vlug mogelijk moet heropstarten en dat alleen zieke mensen in quarantaine moeten.”

Gaat dat dan niet ten koste van de economie?

“Voor velen is het hard als ze een stuk van hun inkomen verliezen? De coronamaatregelen treffen ons allemaal, maar het dient wel een hoger doel. Namelijk het beschermen van de zwakkeren in onze maatschappij. We mogen immers niet vergeten dat we op sommige vlakken al te laat hebben ingegrepen. Bijvoorbeeld in de woonzorgcentra. Op sommige plaatsen zijn mensen gestorven en dat had vermeden kunnen worden. Al de aandacht is de eerste weken gegaan naar de ziekenhuizen en de woonzorgcentra zijn daardoor vergeten.”

Vrees je dat sommigen moeite hebben om de maatregelen correct te interpreteren?

“Daar zijn inderdaad heel veel misverstanden over. Veel mensen – waaronder mijn partner – hebben moeite om de regels te begrijpen. Daarnaast stel ik vast dat er anderen zijn die de regels in twijfel trekken en zeggen: “De mensen die nu aan het coronavirus zijn gestorven, waren al ziek en zouden toch gestorven zijn binnen zes maanden of een jaar.” De vraag is dan natuurlijk: ga je voor elk leven vechten of ga je kijken welke levens het waard zijn om te beschermen? Dat is een fundamentele ethische keuze. We moeten ons dan ook afvragen op maatschappelijk niveau: hoe gaat onze samenleving daarmee om en wat zal het besluit zijn? Gaan we voor het opofferen van een aantal slachtoffers of gaan we voor het redden van zoveel mogelijk levens en dan moeten we een stuk van onze vrijheid opgeven. Dat is het grote dilemma waar we voor staan.”

Iedereen moet dus zijn verantwoordelijkheid nemen en een stukje vrijheid opgeven?

“Ja, en dat is niet altijd gemakkelijk. Nochtans hebben de meesten zich de afgelopen maanden wonderwel aangepast aan de maatregelen. Nu zien we echter dat er protest komt en dat de gemeenschapszin in het gedrang komen. Voor veel mensen is het genoeg geweest. We moeten nu dus kijken of we die consensus nog kunnen bewaren. Komt er echter een tweede piek van het virus, dan mogen we het helemaal vergeten.”

Denk je dat er een tweede golf kan komen?

“De kans bestaat zeker. Ik voorspel dat het virus aanwezig blijft onder de bevolking en dat er af en toe plaatselijke opstoten zullen zijn: een keer in Oostende, een keer in Antwerpen enz. en dat we dan met alle middelen die we hebben moeten gaan testen en isoleren. We zullen dus nog een hele tijd brandjes moeten blussen. Dat denk ik wel. Je moet dus goed beseffen dat dat virus niet zomaar zal verdwijnen. Het ineenstorten van de gezondheidszorg moeten we niet meteen meer vrezen, maar het virus kan elk moment weer opflakkeren zodra we massaevenementen gaan toelaten. Zo is de sterfte in het Italiaanse Bergamo te wijten aan een voetbalwedstrijd die voordien is gespeeld in Milaan. Er waren namelijk een aantal mensen uit Bergamo naar de voetbalwedstrijd geweest in Milaan, zijn daar besmet geraakt, zijn teruggekeerd en hebben massaal de anderen in hun thuisstad besmet. Op een bepaald ogenblik waren in Bergamo maar liefst 80 doden per dag. Dit om te illustreren dat we ons niet goed kunnen voorstellen hoe exponentieel de verspreiding van een virus in een omgeving waar veel mensen zich bevinden wel is.”

Conclusie: we moeten dus voorzichtig blijven.

“Ja, tot er een vaccin is. Waarschijnlijk zal dat er binnen een jaar zijn. Maar zover zijn we nog lang niet. Weeg voor jezelf dus goed af: wat is voor mij individueel het beste en wat is voor de samenleving het beste. Daar zit de grote spanning.”

Geschreven door Karolien Selhorst.